Wat is een statutair directeur?
Een statutair directeur is een bestuurder van een rechtspersoon. Er is sprake van een statutair directeur als een persoon door het daartoe bevoegde orgaan, wat doorgaans de Algemene Vergadering van Aandeelhouders is, benoemd is tot bestuurder van de rechtspersoon. Ook de Raad van Commissarissen kan hiertoe bevoegd zijn. Het feit dat een bestuurder ingeschreven staat in het handelsregister van de Kamer van Koophandel betekent dus niet zonder meer dat iemand een statutair directeur is. Wel kan dit een aanwijzing hiervoor zijn. Aan de benoeming moet een benoemingsbesluit ten grondslag liggen. Een dergelijk besluit hoeft niet op schrift te zijn neergelegd.

Aansprakelijkheid
Verantwoordelijk voor het gevoerde beleid
Voordat ingegaan wordt op de aansprakelijkheid van de statutair directeur, is het van belang om in het hoofd te houden dat hij verantwoordelijk is voor het gevoerde beleid van de onderneming. De aansprakelijkheid hangt namelijk samen met deze verantwoordelijkheid.

Interne aansprakelijkheid
In de wet staat opgenomen dat de statutair directeur zijn taak behoorlijk dient te vervullen. Wanneer dit niet gebeurt, en er schade ontstaat, kan de statutair directeur voor de gehele schade aansprakelijk worden gesteld. Dit wordt de interne aansprakelijkheid genoemd. Voor aansprakelijkheid die gegrond is op een onbehoorlijke vervulling van de taak, is vereist dat er een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Het feit dat sprake moet zijn van een ‘ernstig’ verwijt, duidt op een verhoogde aansprakelijkheidsdrempel. Kleine fouten leveren hierbij vanzelfsprekend geen onbehoorlijke taakvervulling op. Er is sprake van een ernstig verwijt op het moment dat geen redelijk handelend bestuurder onder gelijke omstandigheden op dezelfde wijze zou hebben gehandeld. In feite gaat het er dus om dat niet gehandeld is, zoals een redelijk handelend bestuurder zou hebben gedaan. Per geval moet beoordeeld worden of hier sprake van is. Een onbehoorlijke taakvervulling is in ieder geval (doorgaans) aan de orde indien wordt gehandeld in strijd met de wet, de statuten van de onderneming of de administratie-/boekhoudplicht.

In lijn met deze interne aansprakelijkheid, is van waarde dat met regelmaat decharge wordt gevraagd omtrent het door hem gevoerde beleid. Indien hem decharge wordt verleend, is hij immers bevrijd van de hiervoor genoemde interne aansprakelijkheid.

Faillissement onderneming
Op het moment dat een onderneming failliet gaat, kan de curator de statutair directeur persoonlijk aansprakelijk stellen voor gevoerd wanbeleid. Indien deze situatie zich voordoet, kan hij hoofdelijk aansprakelijk worden gehouden jegens de boedel. Deze aansprakelijkheid geldt dan voor het gehele bedrag van de schulden van de onderneming. Met het oog hierop is het raadzaam om jaarrekening tijdig te publiceren en de boekhoudregels getrouw te volgen. Ook is het aanbevelenswaardig om de belastingdienst op tijd te informeren wanneer er betalingsproblemen ontstaan. Indien een van deze drie verplichtingen wordt verzuimd, komt namelijk vast te staan dat sprake is van onbehoorlijk bestuur aan de zijde van de statutair directeur. Om aan aansprakelijkheid te ontkomen, moet worden bewezen dat het verzuim van deze verplichting geen belangrijke oorzaak is geweest van het faillissement. Aangezien het erg moeilijk kan zijn om dit te bewijzen, is het van grote waarde om deze positie te voorkomen en de regels te volgen.

Externe aansprakelijkheid
Tot slot kan de statutair directeur persoonlijk aansprakelijk worden gehouden op grond van een onrechtmatige daad. Deze situatie kan zich bijvoorbeeld voordoen indien de statutair directeur het verhaal van crediteuren actief heeft belemmerd en/of selectieve betalingen heeft gedaan. In een dergelijk geval is sprake van externe aansprakelijkheid.

Verzekering
Gelet op het risico dat de statutair directeur loopt om aansprakelijk te worden gesteld, is het van waarde om een aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Hiertoe kan aansluiting worden gezocht bij verschillende verzekeraars die een dergelijke polis aanbieden.

Ontslag
Uit het voorgaande blijkt dat de statutair directeur een bijzondere positie inneemt in de onderneming. Hoewel de statutair directeur een vooraanstaande positie heeft, is het goed om erbij stil te staan dat hij gemakkelijk kan worden ontslagen. Het orgaan dat hem benoemd heeft (de Algemene Vergadering van Aandeelhouders of de Raad van Commissarissen) is namelijk ook  bevoegd de statutair directeur te ontslaan. Hier is geen preventieve toets van het UWV of de kantonrechter voor nodig.

Indien u andere vragen heeft, kunt u contact opnemen via 071 888 5905 of een e-mail sturen naar info@wesseljuristen.nl.